Nước thải là nước được thải ra sau khi đã sử dụng hoặc được tạo ra trong một quá trình công nghệ và không còn có giá trị trực tiếp đối với quá trình đó nữa. Nước thải có thể có nguồn gốc từ hoạt động của các hộ gia đình, công nghiệp, thương mại, nông nghiệp, nước chảy tràn bề mặt, nước mưa bão, dòng vào cống ngầm hoặc nước thấm qua. Nếu không được xử lý kịp thời và hiệu quả, nước thải sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực lớn đến môi trường và sức khỏe của con người.
Một trong những ảnh hưởng tiêu cực của nước thải là ô nhiễm nguồn nước. Nước thải chứa các chất ô nhiễm như hóa chất độc hại, kim loại nặng, vi sinh vật gây bệnh, chất hữu cơ phân hủy… khi được thải ra môi trường sẽ làm giảm chất lượng của các nguồn nước bề mặt và ngầm. Điều này không những ảnh hưởng đến sinh khí và đa dạng sinh học của các hệ sinh thái nước, mà còn gây nguy cơ cho sức khỏe con người khi sử dụng nước ô nhiễm để uống, tắm rửa, nuôi trồng… Nhiều bệnh có thể được truyền qua nước ô nhiễm như tả, kiết lỵ, viêm gan A, sốt phát ban, viêm não Nhật Bản,…
Một ảnh hưởng tiêu cực khác của nước thải là ô nhiễm không khí. Nước thải khi phân hủy sẽ tạo ra các khí có mùi hôi và độc như H2S, NH3, CH4… Những khí này không những gây khó chịu cho người dân sống xung quanh khu vực xả nước thải, mà còn gây kích ứng đường hô hấp, làm giảm chức năng phổi và gây các bệnh về hô hấp. Ngoài ra, các khí này còn góp phần vào hiện tượng hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu.
Một ảnh hưởng tiêu cực nữa của nước thải là ô nhiễm đất. Nước thải khi tiếp xúc với đất sẽ làm thay đổi tính chất vật lý, hóa lý và sinh lý của đất. Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng và phát triển của các loại cây trồng, làm giảm năng suất và chất lượng nông sản. Ngoài ra, nước thải còn có thể làm giảm khả năng thoát nước của đất, gây ngập úng và xói mòn đất.
Để giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực của nước thải, cần có sự phối hợp của các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và người dân trong việc xây dựng, vận hành và quản lý các hệ thống xử lý nước thải. Các phương pháp xử lý nước thải có thể bao gồm các quá trình vật lý (lọc, lắng, tách…), hóa học (khử trùng, trung hòa, oxy hóa…) và sinh học (quá trình kỵ khí, quá trình yếm khí…). Tùy theo nguồn gốc và thành phần của nước thải mà có thể áp dụng một hoặc nhiều phương pháp xử lý phù hợp. Mục tiêu của xử lý nước thải là loại bỏ hoặc giảm thiểu các chất ô nhiễm trong nước thải để đạt được các tiêu chuẩn và quy định về xả nước thải vào môi trường.
Nước thải là một vấn đề môi trường cấp bách và nghiêm trọng hiện nay. Nếu không được xử lý kịp thời và hiệu quả, nước thải sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực lớn đến môi trường và sức khỏe con người. Do đó, cần có sự ý thức và trách nhiệm của mọi cá nhân và tổ chức trong việc bảo vệ nguồn nước sạch và bền vững cho tương lai.